تفاوت بین صنعت و دانشگاه چیست ؟

لازم است ورود به این تفاوت ها با احتیاط انجام شود زیرا ارائه هر سخنی موجبات ابهاماتی را فراهم می آورد. فضای فرهنگی حاکم بین صنعت و دانشگاه متفاوت است و این تفاوت در طی سالیان گذشته نیز رو به فزونی گذارده است.

هر اقدامی در جهت نزدیکی این دو فرهنگ دارای بار ارزشی زیادی است. اما تفاوت های واقعی کدامند:

فرهنگ مکانی است که دانشجویان در آن تعلیم می بینند ،کاملا با فرهنگ سازمان های مهندسی، تجاری و دولتی متفاوت است .درک این تفاوت ها بسیار مهم است زیرا شما برای ورود به صنعت لازم است دیدگاه خود را از فضای دانشگاهی به فضایی متفاوت یعنی مکان صنعتی تغییر دهید. این مسئله به ویژه برای فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد و دکتری که آموزش های لازم برای کار دریک فضای آکادمیک و علمی به منظور پرداختن به پژوهش را دیده اند در مقایسه با محیط های صنعتی مهم می باشد.

در جدول زیر تفاوت های کلیدی بین صنعت و دانشگاه، رائه شده اند. این نکته را بایستی به خاطر داشت که ارائه این جداول جهت آن نیست که یک ستون را درست و ستون دیگر را فضای نامطلوبی تلقی کنیم، اینها به دلایل ارزشی متفاوت با یکدیگر تفاوت دارند.

این مقایسه ها کلی بوده و استثناعاتی نیز وجود دارد.

نمایی کلی از تفاوت های بین صنعت و دانشگاه

اساتید تمایل دارند پژوهش های خود را به صورت فردی ) بهتر است بگویم حفظ استقلال شخصی( انجام دهند. این بدان معنا نیست که آنان با دیگران مشورت نمی کنند یا مقالات گروهی با دیگر اساتید و دانشجویان و غیره ندارند. واقعیت آن است که آنان در در انتخاب موضوعات پژوهشی و تکنولوژیکی آزادی عمل دارند. همچنین آنان تمایل به انجام پژوهش هایی دارند که دارای حمایت های مالی باشد. به هر حال موفقیت آنان هنگامی است که یک کار خلاقانه و اصیل را انجام دهند. همچنین دانشجو هنگامی کار خود را تمام می کند که با همه مشاوره هایی که انجام داده است یک کار پژوهشی نو به طور مستقل را به سرانجام برساند.

ارتقا اساتید بستگی به تحقیقات آنان و تعداد و کیفیت مقالات علمی انتشار یافته آنان دارد و همچنین میزان دریافت حمایت های مالی برای حمایت پژوهش های آنان در ارتقائ آنان موثر است .آموزش دانشجویان چه در حوزه درسی و چه پژوهشی برعهده اساتید بوده و خلاقیت دانشجویان علاوه بر سواد علمی آنان بستگی به عملکرد اساتید دارد. این نکته را بایستی به خاطر داشت که دانشجویان در یک فضای غیر انتفاعی آموزش می بینند.

1-3- فضای صنعت بسیار متفاوت از فضای دانشگاه است.

فضای صنعت چه از نظر افرادی که در آن کار می کنند و چه از جهت فرایند هایی که در آن جریان دارد بسیار متنوع است .

تنوع های کارگری ،تخصصی ،مهندسی و مدیریتی، فرایند های تولیدی، پژوهش های کاربردی ،اقتصادی، تجاری، کسب و کار ،رقابت های شدید اقتصادی با دیگر شرکت ها، مسائل بیمه ای، مسائل مالیاتی و غیره فضای صنعتی را نسبت به فضای آکادمیک بسیار پیچیده تر و متنوع تر می سازد.

مهندسانی که در چنین فضایی کار می کنند می بایستی دارای 4 ویژگی زیر باشند:

• آنان دارای شور و انرژی و جدیت زیادی برای انجام کار ها باشند.
• مهندسان این قابلیت را دارند که انرژی و شور و هیجان خود را در انجام کار ها به دیگران منتقل کنند.
• آنان را می توان به طور قابل اندازه گیری برمبنای شایسته سالاری از دیگران تفکیک نمود.
• به قولی که می دهند پایبند هستند اما مفهوم آن این نیست که اشتباه نمی کنند یا در کار ها مخاطرات ریسک را نمی پذیرند به هر حال در انجام کار ها قاطع هستند

2-3- به موقعیت و موفقیت مدیر خود در صنعت کمک کنید.

یک مدیر خوب به شما کمک می کند تا در انجام کار ها موفق باشید. شما نیز متقابلا بایستی در موفقیت مدیر خود سهیم باشید. به خاطر داشته باشید که مدیر شما:

• افراد با توانمندی های بالا را برای تشویق به سازمان توصیه می کند.
• حقوق دریافتی افراد بستگی به نظر مساعد مدیر مربوطه دارد.
• عملکرد شما همواره مورد ارزیابی قرار می گیرد.
• کار ها را به صورت پروژه های کاری در نظر داشته باشید.
• افراد با توانمندی کمتر در موقعیت پایین تری در شرکت قرار می گیرند.
• قابلیت اعتماد، کار ها را مطابق انتظار مدیر خود انجام دهید.
• بدون آنکه از شما خواسته شود ایده ها و روش های نوینی خلق کنید.
• هرگز سعی نکنید روش های کینه جویانه را در مقابل مدیران خود آغاز کنید زیرا در چنین حالتی شما شغل خود را از دست خواهید داد. همیشه احترام خاصی برای مدیر خود داشته باشید. ممکن است مدیران شما نیز اشتباه کنند و اشکال از مدیر شما باشد ولی در مورد خود همواره رفتارتان را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید.

3-3- شغل خود را در صنعت مدیریت کنید.

 سرنوشت شما بایستی در دست خودتان باشد نه دیگران، صرف نظر از اینکه شما در صنعت یا دانشگاه یا مراکز دولتی یا مشاغل آزاد مشغول کار هستید مسئولیت اساسی مدیریت کار با شما است. شما از کارتان چه می خواهید؟ به کجا می روید؟ از چه مسیری به مقصد می رسید؟ پاسخ این پرسش ها نه با شرکت شما و نه با مدیر شماست بلکه در دست خود شما قرار دارد. در مدیریت کار ها مشکلاتی وجود دارند که می بایستی با همت خود آنها را برطرف سازید. اگرچه تمام مشکلاتی که ذکر شد برای همه سازمان ها و زمان ها صادق نیستند اما به طور عمومی صرف نظر از نوع شغل شما به ویژه در فضای کسب و کار های امروزی این مشکلات وجود دارند.

اگر کار خود را خوب انجام دهید سازمان از شما حمایت خواهد کرد. اما اگر فکر می کنید این توجه دایمی است این نوع تفکر پوچ است. در حقیقت هیچکس به اندازه خودتان هوای شما را ندارد. شما نیازمند آن هستید که زندگی حرفه ای تان را، خود مدیریت کنید. اگر بهترین شغل و مدیریت را دارید، بهتر از هرکس دیگر این واقعیت را بپذیرید که در عصر حاضر مشاغل دایمی در شرکت ها برای هیچکس وجود ندارد.

همه آنچه را که شما انجام می دهید بر مدیران شما روشن نیست به هر حال شما فرد موفق و مسئولی هستید. تمام توان خود را در انجام کار صرف می کنید صداقت در کارها دارید دارای ابتکار عمل هستید، به کار جمعی معتقد هستید، قابل اعتماد هستید. اما هرگز انتظار نداشته باشید مدیران شما از همه این ویژگی های شما آگاه باشند.

وظیفه مدیر شما برنامه ریزی راهبردی کار های شماست. ممکن است او فرصت کافی و مهارت لازم برای آگاهی از این قابلت ها را داشته یا نداشته باشد. این شما هستید که بایستی بهای کار هایتان را بپردازید.

برخی از مدیران گزارش ارزیابی کار کنان خود را با دقت مطالعه کرده و از نحوه عملکرد آنان به درستی آگاه می شوند و برخی دیگر اینکار را نمی کنند. لذا نحوه برخورد این مدیران با شما بستگی به شرایط متفاوت است. واقعیت آن است که گزارش های  مکتوب عملکرد کارکنان معیار خوبی برای نحوه ارزیابی و برخورد با آنان است.

در کارهای حرفه ای مهندسانی پیشرفت می کنند که کار آنان پیش چشم مدیران باشد. البته این موقعیت می تواند یا نمی تواند مطلوب شما باشد. کار حرفه ای متنوع می تواند تجربه مفیدی برای کار کنان باشد.

ممکن است مکان دیگری در شرکت برای کار شما مفید تر باشد طبیعتا انتقال شما به این مکان موجبات موفقیت شغلی را برایتان پیش می آورد. در انجام کار ها زمان و شانس عوامل مهمی هستند اما عملکرد شما در هر دو این عوامل موثر است ،هوشمندانه سعی کنید از این عوامل در موفقیت های کاریتان استفاده کنید.

آیا می توانید به من بگویید از چه مسیری می توانم به هدف خود برسم. متاسفانه در این زمینه هیچ مسیر حقیقی یا فرمول سحرانگیزی وجود ندارد. به هر حال مدیریت مسیر یابی یک هنر بوده و تجربه های مثبتی برای الگو گرفتن وجود دارد. در این زمینه از تجربه های مدیران ارشد خود یا ارتباط شبکه ای که دارید کمک بگیرید.

شما بایستی با واقعیات امروز آشنا شوید. همیشه هدف مهندسان جوان رسیدن به سطوح مدیریتی شرکت است. این واقعیت را مهندسان تازه وارد به عرصه کار بایستی بدانند که سازمان های امروزه بیشتر مسطح بوده   ) تماس، ال. فریدمن ،1386 (و لذا مشاغل مدیریتی در آن کمتر و کمتر شده است. هرکسی در هر شغلی که قرار دارد مسئولیت پذیر بوده و کار ها در چنین فضای تعهد آور با نظم و مقررات خاصی در حال انجام است. در حقیقت جهان امروز مسطح شده و مسئولیت پذیری افراد زیر بنای اساس چنین شرایطی است. دیگر مشاغل از سطوح پایین به سطوح بالا به تدریج کمتر می شوند. اگر همه افراد در شرکت مسئولیت های خود را متعهدانه انجام دهند دیگر سلسله مراتبی مدیریتی جایگاه خود را به یک شرایط تقریبا یکسان و مسطح می دهد. امروزه دیگر رسیدن به جایگاه مدیریتی در شرکت ها سخت تر شده است. مفاهیم کارکنان و مشاغل کلیدی دیگر کمرنگ شده اند لذا در چنین فضای مسطحی رسیدن غیر مدیران به جایگاه برتر، حقوق بیشتر و امتیاز ها دیگر درهمان سطوح کاری معمول از طریق ارائه کار بهتر و مسئولیت پذیری بیشتر امکان پذیر است این از مزایا و ویژگی های سازمان ها و جهان مسطح است. این از وظایف مدیران ارشد سازمان ها است که سیستم های بهره وری و شایسته سالاری را در سازمان خود به خوبی طراحی کرده و به مورد اجرا بگذارند. صرف نظر از اینکه شما راه رسیدن به سمت مدیریتی را انتخاب کرده اید یا به صورت فرد مطرحی هستید بایستی در کار خود پویا و مسئولیت پذیر بوده و مدیریت مسیریابی حرفه ای را برای رسیدن به موفقیت به درستی به مورد اجرا بگذارید. خلاصه کلام آنکه در هر شرکتی جایگاه افراد مسئولیت پذیر از جایگاه مدیران و حتی مدیران ارشد در سازمان پایین تر نبوده و تنها عامل مسئولیت پذیری تعیین کننده جایگاه افراد است.

شما در کار خود به یک مربی و یک قهرمان نیاز دارید. بین مربی و قهرمان تفاوت وجود دارد. یک مربی مشاوری خردمند و قابل اعتماد است و شما می توانید از او چیز های بسیار زیادی بیاموزید. قهرمان شما را تشویق به طی مسیر مدیریتی می کند و علاقمند است از شما یک مدیر بسازد. سعی کنید ارزیابی درستی از هر دو مورد مربی و قهرمان داشته و آنان را کم ارزیابی نکنید. قهرمان سعی می کند شما را در مسیر مدیریتی بالا بکشد اما این نکته را توجه کنید که ممکن است شما را از مزایایی محروم کرده و با مخاطراتی مواجه سازد. در هر موقعیتی که هستید سعی کنید انسان و خوب باشید، متعهد به اصول اخلاقی ،و مسئولیت پذیر شغل خود باشید.

هنگامی که یک مهندس جوان در شرکتی استخدام می شود در یک گروه فنی مشغول به کار میگردد. در این گروه کسب تجربه می کند. اگر یک فارغ التحصیل دکتری مهندسی بخواهد در زمینه تخصصی دکتری خود به کاری مشغول شده و به همین زمینه محدود تخصصی خود تا مراحل بازنشستگی ادامه دهد نظیر حالتی که برای یک مهندس جوان پیش می آید دارای تجربه و تخصص محدود می شود. واقعیت آنست که مسائل امروز مهندسی چند رشته ای بوده و برای حل آنها نیاز به تخصص های متنوعی می باشد.

هنگامی که شما دارای تخصص بالا در یک محدوده ای از زمینه های حرفه ای خود هستید بهتر می توانید کار خود را انجام داده و بهره دهی بالاتری برای سازمان خود داشته باشید اما در انتها از نظر حرفه ای بهتر است در حوزه های مختلف کسب تجربه کرده سپس در سالیان بعدی در یک زمینه خاص نیز دارای تخصص شوید. در چنین حالتی شما بهتر می توانید وظایف حرفه ای خود را انجام دهید.این حالت بیشتر از قدرت تخصصی بوده و به شما علاوه بر تخصص بینش بیشتری برای روبرو شدنو حل مشکلات پیش رو در حرفه مهندسی می دهد لذت شما از دارا بودن چنین تنوعی از توانایی حرفه ای وصف ناشدنی است .

شما از مشکلات و مسایل تصویر های روشن و بزرگ تری دارید.

گاهی اوقات اما نه همیشه شما نیاز به دارا بودن مدارکی تخصصی برای انجام کاری دارید البته کار در شرکت های بزرگ و شرکت های دولتی معمولا نیاز به اینگونه مدارک ندارد. اما کار در شرکت های کوچک اغلب نیاز به داشتن چنین مجوز هایی می باشد.

دکتر پرویز دوامی

دانشگاه صنعتی شریف